တတိယႏိုင္ငံေရာက္ဒုကၡသည္အခ့်ိဳ၏ ဒုကၡအခ့်ိဳ
အပိုင္း(က)
(မင္းစိုးစံ)
“ဆြံ႔အ,ေနသူတေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔အိပ္မက္ေတြ သူ႔ခံစားခ်က္ေတြ သူ႔အျမင္ေတြကိုထုတ္ေဖၚေျပာဆိုႏိုင္ဘို႔ရာ ခက္ခဲသလိုပါပဲ ႏိုင္ငံတခုကေနအျခားႏိုင္ငံတခုကို ေျပာင္းေရႊ႔ေနထိုင္သူအေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ့ ဘာသာ စကားကို မၾကြမ္းက်င္ဘူးဆိုရင္ ဆြံ႔အ,ေနသူတေယာက္ရဲ့ ဘဝနဲ႔ သိပ္မထူးပါဘူး”အပိုင္း(က)
(မင္းစိုးစံ)
ဒါကေတာ့ ဒုကၡသည္တေယာက္ေျပာတဲ့စကားပါ၊ အခုတေလာ သတင္းေတြမွာ ဝါရွင္တန္ကေန ဒုကၡသည္ေတြ အဆင္မေျပျဖစ္ရ,တာ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုတာကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္မယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ မႈေတြမလုပ္ျဖစ္တာ အေတာ္ကေလးကိုၾကာေနၿပီဆိုတာေၾကာင့္ လို႔ေျပာပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြဘာေၾကာင့္ အခုလိုျဖစ္ပ်က္ေနရ,တာလည္းဆိုတာကို သုံးသပ္ႏိုင္ဘို႔အတြက္ ဒုကၡ သည္တေယာက္ျဖစ္တဲ့က်ဳပ္အေနနဲ႔ ဘဝတူဒုကၡသည္ေတြရဲ့ ေျပာျပခ်က္၊ လိုအပ္ခ်က္၊ ခံစားခ်က္ေတြကို လက္လွမ္းမွီသေလာက္ စုစည္းတင္ျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ကမၻာအရပ္ရပ္က,ဒုကၡသည္ေတြ ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ေနထိုင္ၾကတယ္ဆိုတာကို ေတာ့ အားလုံးသိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္၊ အခုေျပာမွာကေတာ့ ထိုင္းနဲ႔ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းက ဒုကၡသည္ ေတြရဲ့အေၾကာင္းကို အဓိက,ထားေျပာသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္က လာတဲ့ဒုကၡသည္ေတြကို အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ အုပ္စုသုံးစုခြဲႏိုင္ပါတယ္၊ (၁) မိခင္ဘာသာ စကားက,လြဲၿပီး အျခားဘာသာစကားမတတ္သူမ်ား။ (၂) မိခင္ဘာသာစကားအျပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ၏ ဘာသာ စကားကို ေျပာတတ္သူမ်ား။ (၃) မိခင္ဘာသာစကား၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ၏ ဘာသာစကားအျပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာ စကားကိုပါေျပာတတ္သူမ်ား။ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားႏိုင္ပါတယ္။
ပထမအုပ္စုနဲ႔ ဒုတိယအုပ္စုတို႔ဟာ မျဖစ္မေန စကားျပန္ (Interpreter) လိုအပ္ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္၊ အဲဒီထဲ က,မွတခါ ပထမအုပ္စုခမ်ာ ဒုတိယအုပ္စုထက္ပိုၿပီး အခက္အခဲရွိပါတယ္။
အေမရိကန္ကိုေရာက္ၿပီး ျပည္နယ္တခုကေန အျခားျပည္နယ္တခုကိုေျပာင္းလာတဲ့ ဒုကၡသည္တဦးေျပာျပတာ က,ေတာ့
“ကၽြန္ေတာ္တို႔မိသားစုက စုစုေပါင္းလူဦးရည္ ၁၀ ေယာက္၊ ေဆးခန္းက ခ်ိန္းလိုက္တဲ့ (Appointment ) အခါ အဂၤလိပ္လိုမေျပာတတ္လို႔ အဖ်က္ခံရ,တာ ခဏခဏပဲ၊ ဗမာလိုေျပာတတ္ေပမယ့္ ဗမာစကားျပန္က အခ်ိန္ပိုင္း ပဲလုပ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို တာဝန္ယူေခၚတဲ့အဖြဲ႔အစည္းက LIRS( Lutheran Immigration and Refugee Service) ျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီလူကို သူတို႔ရဲ့အဖြဲ႔အတြက္ပဲငွားထားတာလို႔သိရ,ပါတယ္။
ေဆးခန္းေတြ ေဆး႐ုံေတြသြားတဲ့အခါ သူ႔ကိုငွားထားတဲ့အခ်ိန္ျပည့္သြားေလေတာ့ က်ဳပ္တို႔ကိုသူလိုက္မပို႔ႏိုင္ ေတာ့ပါဘူး၊ မိသားစုကလည္းမ်ားေတာ့ အဲဒီအေရးႀကီးတဲ့ေဆးခန္း၊ေဆး႐ုံကိစၥအတြက္ စိတ္ပူတာနဲ႔ Mineesota ကိုေျပာင္းလာခဲ့တာပါပဲ”
“ေနာက္တခုကေတာ့ Minnesota State မွာက ထိုင္းလိုေျပာတတ္တဲ့ဘာသာျပန္ေတြရွိေနတာရယ္၊ က်ဳပ္သူ ငယ္ခ်င္းတေယာက္ကလည္း ဒီမွာရွိေနတာဆိုေတာ့ နည္းနည္းသက္သာမယ္လို႔ တြက္ၿပီးေျပာင္းလာတာပါ”
ဒါကေတာ့ ဒုကၡသည္တဦးေျပာျပတာျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔စကားကိုေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ ဒုကၡသည္ေတြေနနဲ႔ ကိုယ့္မိသားစု၊ေဆြမ်ိဳး၊ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းေတြမရွိတဲ့ ေနရာကို မသြားမိဘို႔အေရးႀကီးသလို စကားျပန္ေတြလိုအပ္တာကိုလည္း သတိထားမိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တေယာက္ေျပာျပတာက,ေတာ့
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ေရာက္လာၿပီး တလေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးတာေတြ လိုအပ္တဲ့စာရြက္စာ တမ္းေတြ အကုန္ၿပီးသြားတာနဲ႔အလုပ္စ,လုပ္ရပါတယ္၊ သူတို႔ေျပာတာက ေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကလူေတြဟာ အလုပ္လုပ္ျခင္းနဲ႔သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ဂုဏ္ယူၾကတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုလည္း အလုပ္လုပ္ျခင္းနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဂုဏ္ယူတတ္ဘို႔ ေျပာပါတယ္”
“သိတဲ့အတိုင္းပဲ စကားလည္းနားမလည္စာလည္းမတတ္ေတာ့ အလုပ္ခြင္မွာျပႆနာအႀကီးအက်ယ္တက္တာ ပါပဲ၊ကၽြန္ေတာ္ Hotel တခုမွာအလုပ္ရ,ပါတယ္၊ အိမ္သာေဆးတဲ့အလုပ္ပါ၊ ေဆးရတဲ့အိမ္သာေတြကေတာ့ ဝန္ ထမ္းမ်ားအိမ္သာနဲ႔ ေအာက္ေျခအလုပ္သမားမ်ားအိမ္သာေတြကို အဓိက,ထားေဆးေၾကာရ,သလို တခါတေလ မွာေတာ့ ဧည့္သည္ေတြသုံးတဲ့ အိမ္သာေတြကိုေဆးေၾကာရ,ပါတယ္”
“အဲဒီလိုေဆးေၾကာတဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးသမီးေရအိမ္၊ အမ်ိဳးသားေရအိမ္ အားလုံးကိုေဆးေၾကာရ,ပါတယ္၊ တညမွာ ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေရအိမ္ကို က်ဳပ္သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေနတုန္း အမ်ိဳးသမီးတဦးေရာက္လာၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို တခုခု ေျပာေနတာကိုေတာ့ သိပါတယ္ဘာလဲဆိုတာကို နားမလည္ပါဘူး၊ နားမလည္ေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္လည္း Yes လုိက္လုပ္မိတယ္၊ အစပထမပိုင္းမွာ က်ဳပ္ကို ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာေနတဲ့ လူမည္းအမ်ိဳးသမီးဟာ ေဒါသ,တႀကီးနဲ႔ က်ဳပ္ကို “No. get out” လို႔ေအာ္ေျပာေတာ့ဗ်ာ က်ဳပ္ထူပူသြားတာပဲ”
“က်ဳပ္ကံေကာင္းတာက အဲဒီလူမည္း အမ်ိဳးသမီးဟာ က်ဳပ္ရဲ့ ႀကီးၾကတ္ေရးအရာရွိ Supervisor ရဲ့ လုပ္ေဖၚကိုင္ ဘက္ Co-worker ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ၊ ဧည့္သည္သာဆိုရင္ လြယ္မွာေတာ့မဟုတ္ဘူး”
အဲဒါကိုေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ ဘာသာစကားနားမလည္ပဲအလုပ္ဝင္လုပ္ရင္ အခက္အခဲေတြႀကဳံေတြ႔တတ္ေလ ေတာ့ ဒီမွာရွိတဲ့ ESL(English Second Language ) ဒါမွမဟုတ္ ELL(English Learning Language) ေက်ာင္း ေတြမွာမျဖစ္မေန တက္ေရာက္သင္ၾကားဘို႔ လိုတာကိုေတြ႔ရ,မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
မင္းစိုးစံ
အေဝးေရာက္ ကရင္ဒုကၡသည္တဦး