မေယာင္ရာ ဆီလူးေနၾကသည့္ ဗမာ့အာဏာရ, အႀကီးအကဲမ်ား
Source Photo from http://www.bbcburmese.com/newsimages
လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ ငါးပါးသီလ,
By လွဳိင္းေဒါန
December 13, 2012
Thursday
လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာအၿမင္သေဘာထားႏွင့္ပါတ္သက္ၿပီး မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေၿပာဆုိလာၾကသည္ကုိ
ေတြ႔ေနၾကားေနရပါသည္။
ယင္းအၿမင္သေဘာထားကုိရည္ညြန္းသည့္စကားလုံးမွာ ပါဠိသုိ႔မဟုတ္(သကၠတ) ၌ရွာေဖြၾကည့္မိသည္
မေတြ႔မိပါ”အခြင့္အေရး”(Rights)စကားလုံးအစား ၀တၱရား(Duty)ဆုိတဲ့စကားလုံးကုိ ယာဥ္ေက်းမွဳအရာ
တြင္အေလးထားေဖၚၿပထားသည္ကုိေတြ႔ရွိရပါသည္။
ပါဠိစာေပတြင္၀တၱရားကုိ ကုိယ္စားၿပဳသည့္စကားလုံးမွာ ဓမၼ ၿဖစ္ၿပီး သစၥာ ဟူေသာေ၀ါဟာရ,ကုိလည္း ရည္
ညြန္းပါသည္။
ဤသည္မွာထူးထူးဆန္းဆန္းတုိက္ဆုိင္မွဳမဟုတ္ပါ၊ ၀တၱရား၏ငုတ္လွ်ိဳးေနေသာ ဒႆန,တစ္ခုမွာ၀တၱရား သည္ သစၥာလမ္းသုိ႔ ဦးတည္ၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။
အဂၤလိပ္တြင္ ၀တၱရားဆုိသည့္စကားလုံးကုိ ေ၀ါဟာရ,ႏွစ္မ်ိဳး ဖြင့္ဆုိထားပါသည္။
ယင္းတုိ႔မွာ သစၥာ (Truth)ႏွင့္ အခြင့္အေရး (Privilege) တုိ႔ၿဖစ္ပါသည္။
အေရွ႕တုိင္းဒႆန,ဆုိင္ရာလူမွဳေရးရွဳေထာင့္အရ,မိမိ၀တၱရားကုိမိမိလုပ္ေဆာင္ၿခင္းသည္ အၿခားသူမ်ား၏
အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေပးရာေရာက္သည္။
၀တၱရားကုိၿဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္မွဳေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာေသာလူမွဳေရးရာအက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳႏွင့္ အခြင့္
အေရး၏ အရာထင္မွဳမ်ားကုိနွဳိင္းယွဥ္လုိက္ေသာအခါ လူမွဳအဖြဲ႔အစည္းတြင္လုိက္ေလ်ာညီေထြမႈႏွင့္ အၿပန္
အလွန္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတုိ႔ၿဖစ္ေပၚလာသည္ကုိေတြ႔ၿမင္နုိင္ပါသည္။
စင္စစ္အားၿဖင့္ လူသားမ်ားမိမိ၀တၱရားကုိလုပ္ေဆာင္ေနပါက,ယွဥ္ၿပိဳင္မွဳသည္ အက်ိဳးရလာဒ္ၿဖစ္လာပါလိမ့္
မည္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ပါတ္သက္ၿပီး သီးၿခားေဖၚၿပမထားၿခင္းမွာအေရွ႕တုိင္းလူ႔ယာဥ္ေက်းမွဳက, လူ႔အခြင့္
အေရးကုိ ကာကြယ္ရန္နည္းလမ္းမ်ားမရွိဟု ဆုိလုိၿခင္းမဟုတ္ပါ။
ယင္းစကားလုံးအရ,လူသားမ်ားေနၿဖင့္ မိမိကုိယ္တုိင္ခံစားေနရသည့္ လူ႔ဘ၀ရရွိမွဳအဖုိးတန္အခြင့္အေရးကုိ
ထင္ထင္ေပၚေပၚသတိမထားမိၿခင္းဟူေသာ သိမ္ေမြ႔သည့္အမူအရာတြင္ ပါ၀င္ၿပီးၿဖစ္သည္။
ယင္းကုိလူသားတုိင္းအလုိလုိလုိက္နာက်င့္သုံးလက္ခံၿပီးၿဖစ္သည္။
လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာလူသားတုိင္းသႏၷိဌာန္ခ် က်င့္သုံးသင့္သည္မွာ သူတပါးအသက္ကုိ ညွင္းဆဲသတ္ၿဖတ္
ၿခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ရန္ၿဖစ္သည္။
အသက္သည္လူတုိင္းတန္ဖုိးထားသင့္သည့္ အဖုိးတန္တဲ့အရာတစ္ခုၿဖစ္သည္ အဟိႎသ,တရားလက္ကုိင္
ထားမွဳၿပန္႔ႏွံ႔လာေသာအခါ လူသားတုိင္းအသက္ရွည္နုိင္သည့္ အခြင့္အေရးကုိ အလုိလုိၿဖည့္က်င့္ၿပီးၿဖစ္
သည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔နုိင္ငံသည္ ကုိယ့္ေၿမ ကုိယ့္ေရ ကုိယ့္သယံဇာတ,ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရပ္တည္လာခဲ့သည္ကုိ တစ္ကမၻာလုံးအသိ ၿဖစ္ပါသည္။
မၾကာမွီက,ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏နုိင္ငံ(ၿမန္မာနုိင္ငံ) ရခုိင္ၿပည္မွၿဖစ္တည္လာသည့္ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုဏ္းသည္လည္း က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးၿခံစည္းရိုးၾကီးကုိ မင္းမဲ့တုိင္းၿပည္တစ္ခုပမာ ရဲရဲတင္း
တင္းၾကီးခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့သည့္အတြက္ ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔ညီေနာင္ေသြးခ်င္းမ်ားသည္ ကုိယ့္ေၿမ ကုိယ့္ရြာ ကုိယ့္ဘုိးဘြား
အေမြအႏွစ္မ်ားအား ကာကြယ္ရင္းၿဖစ္တည္လာသည့္အဓိကရုဏ္းဟု ေၿပာလ်င္လြန္မည္မထင္ေခ်။
အထက္တြင္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း မည္သည့္လူမ်ိဳး မည္သည့္တုိင္းၿပည္မဆုိ မိမိကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးႏွင့္ မိ
မိ ေနထိုင္ၾကသကယ့္သို႔ မိမိအခြင့္အေရးကုိထိပါးလာပါက ကာကြယ္တားဆီးရန္အသင့္ရွိရမည္၊ ကာကြယ္
ပိုင္ခြင့္ ရွိႏိုင္ရမည္ဆိုသည္ကို လူတုိင္းအသိၿဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ အဟိႎသ,တရားသည္လူသားတစ္ဦးခ်င္းစီ၏လုံၿခံဳမွဳ ခ်စ္ၾကည္မွဳ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း အက်ိဳးၿပဳ မႈႏွင့္ တဦးအေပၚတဦးအၿပန္လွန္ႏွီးေႏွာဖလွယ္မႈမ်ားၿဖစ္ထြန္းေစသည္။
ရခုိင္ၿပည္နယ္၏ၿပႆနာသည္ မိမိ၀တၱရားကုိ မိမိခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ မိမိတာ၀န္ကုိ မိမိမေက်ျပြန္ျခင္းတို႔မွ လူသတ္မႈ မုဒိန္းမႈမ်ား တနည္းအားျဖင့္ ရာဇ၀တ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည့္ျပႆနာဟု ဆုိရမည္ျဖစ္သည္။
မိမိ၀တၱရားကုိ မိမိခ်ိဳးေဖါက္ျခင္းဆုိသည္မွာ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာေသာ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ မိမိတာ၀န္ကုိ မိမိမေက်ျပြန္ပဲ လာဒ္ေပး လာဒ္ယူျခင္းႏွင့္ အာဏာအလြဲသုံးစားမႈမ်ားကို ႏွစ္ၿခိဳက္မက္ေမာေသာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔
တုိင္းၿပည္ကာကြယ္ေရးအမည္ခံ အာဏာရ,လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ားၿဖစ္ပါသည္။
ယခင့္ယခင္က,တာ၀န္ယူခဲ့ေသာ ဌာနဆုိင္ရာအၾကီးအကဲမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ တာ၀န္မသိမႈ လ်စ္
လ်ဴရွဳမႈမ်ားေၾကာင့္ လက္ရွိကၽြႏု္ပ္တုိ႔ တုိင္းၿပည္ၾကီးသည္ သီးခ်ိန္ပြင့္ခ်ိန္တန္ပါလ်က္ႏွင့္ တပါတီအာဏာ
ရွင္စနစ္၏ ေလၾကမ္း လႈိင္းၾကမ္း မုန္တုိင္းၾကမ္းမ်ားေၾကာင့္ မသီးနုိင္ မပြင့္နုိင္ နာလန္မထူနုိင္သည့္ ေရာဂါ
သည္ပမာ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။
ဤသို႔ဆုိလ်င္ AlJazeera ရုပ္သံမွတင္ၿပလုိက္သည့္ ကြ်ႏု္ုပ္တို႔ႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မွဳအား ၿပန္
လည္သုံးသပ္ရန္လုိအပ္ေနပါသည္။
အဟိႎသ,တရားမ်ားအား လက္ကုိင္မထားပဲ သူတပါးအိမ္ၿခံ၀င္းကုိက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ၿပီး အိမ္ရွင္ကုိ မုဒိန္း
က်င့္ သတ္ၿဖတ္ၿပီးမွ အိမ္ရွင္သည္လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္သည္ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္မွ အစုလုိက္အ
ၿပံဳလုိက္ သတ္ၿဖတ္သည္ ဟုဆုိပါလ်င္ ငါးပါးသီလ,ထဲမွ ပထမဦးဆုံးပါဏာတိတာကံ ႏွင့္ တပါတည္း တတိ
ယ ေျမာက္သီလၿဖစ္သည့္ ကာေမသုမိစၦာစာရကံ ဆုိသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ဖ်က္ဆီးမႈသီလ,ကုိ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူတို႔မွ လြန္က်ဴးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္။
ဤကား ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္မလုပ္ျခင္းျဖင့္ သူတပါးပုိင္အခြင့္အေရးကုိ ၀င္ေရာက္ေႏွာက္ယွက္ ဖ်က္ဆီးၿခင္း
ပင္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယသီလ,အေနျဖင့္ ပုိင္ရွင္ခြင့္မျပဳသည့္ ဥစၥာကုိမယူၿခင္း အလြဲသုံးစားမလုပ္ၿခင္း၊ယင္းသုိ႔အလြဲသုံးစား
ၿပဳမႈကုိမလုပ္ရန္ စိတ္ကုိပုိင္းၿဖတ္လုိက္ၿခင္းသည္ လူသားတုိင္း၏ ပုဂၢိဳလ္ေရးရာပုိင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးကုိ
ကာကြယ္ေပးရာေရာက္သည္။
ပစၥည္းဥစၥာလုံၿခံဳမွဳအသိသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းအၿပန္အလွန္ယုံၾကည္မွဳကုိတည္ေဆာက္နုိင္သည္။
ထုိလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးသည္ စုိးရိမ္ပူပန္မႈကင္းၿပီးလူတုိင္းသည္ မိမိပစၥည္းဥစၥာအေပၚေၾကာင့္ၾကမွဳမရွိပဲ မိမိ
လုပ္ငန္းအေပၚတစုိက္မတ္မတ္ စိတ္ခ်လက္ခ်လုပ္နုိင္သည္။
ထိုသို႔မဟုတ္မူပဲ ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔ မိဘ,ဘုိးဘြား လက္ထက္က,တည္ရွိလာခဲ့သည့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္(ေၾကးနီ
ေတာင္)အား အၾကံအစည္ၾကီးၾကီးျဖင့္ ၀မ္ေပါင္ႏွင့္လူတစ္စုတို႔ တုိးတုိးတိတ္တိတ္တုိင္ပင္ၿပီး အဆီအႏွစ္
မ်ားညွစ္ယူမည္ဆုိလ်င္မူကား လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈသာမက, ခုိးမွဳၾကီးကို က်ဴးလြန္ၿပီးျဖစ္ေနေတာ့၏။
ဤသို႔ဆုိပါက, ဒုတိယ သီလ,ကုိလည္း (သုိ႔ ) ဒုတိယလူ႔အခြင့္အေရးကုိပါ ခ်ိဳးေဖါက္မိၿပီးသားျဖစ္ေန၏။
အေၾကာင္းမွာ တုိင္းသူၿပည္သားမ်ားအားအသိမေပးပဲ တိတ္တဆိတ္ ၾကံစည္ခဲ့ၿခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္၊ သူတုိ႔ သည္လည္းကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔အိမ္ၿခံစည္းရိုးကုိ ဖ်က္ဆီး၀င္ေရာက္လာျခင္းပင္မဟုတ္ပါေလာ။
တတိယလူ႔အခြင့္အေရးအေနျဖင့္ လမ္းညြန္ထားသည္မွာ လူသည္ သူ႔အိမ္ရာကုိမေမွာက္မွားေအာင္ေစာင့္
ထိန္းၿခင္းၿဖစ္သည္။
ထုိက်င့္၀တ္သည္ မိမိတုိ႔၏ဘ၀,ၾကင္ေဖၚကုိ ေစာင့္ေရွာက္ရာေရာက္သကဲ့သုိ႔ ကုိယ့္မိသားစုအား ၿပင္ပ,မွ
ၾကား၀င္ေႏွာက္ယွက္ၿခင္းမွလည္း ကာကြယ္နုိင္မည္ၿဖစ္သည္။
အိမ္ေထာင္ေရးေဖါက္ၿပန္ၿခင္းသည္ ေသေစႏိုင္ေလာက္သည့္ေရာဂါ ျဖစ္ရုံမွ်မက,မိသားစုပါၿပိဳကြဲနုိင္ၿခင္း၊ဆုိး
ရြားသည့္လူမွဳေရးဂယက္မ်ားက,ႏိုင္ငံအတြက္ရာဇ၀တ္မွဳထူေၿပာေစနုိင္ၿခင္း စသည့္ၿပႆနာမ်ားရိုက္ခတ္
ႏိုင္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏က်န္းမာေရးသည္ မိသားစုတုိင္း၏က်န္းမာေရးအေပၚတြင္ အေၿခခံသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကာေမသုမိစၦာစာရ ျဖစ္သည့္ တတိယလူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေလွ်ာ့တြက္မထားသင့္ေပ။
စတုတၳလူ႔အခြင့္အေရးမွာ မုသားစကာေရွာင္ၾကဥ္ၿခင္းၿဖစ္သည္။ လူသည္လူမွဳေရးသားေကာင္ၿဖစ္သည့္အ
ေလ်ာက္ လူ႔ေလာကရပ္တည္ရန္အေရးႏွင့္ မ်က္ႏွာပန္းလွလွရွင္သန္ေနထုိင္နုိင္ရန္အလို႔ငွာ လူ႔အသုိင္းအ
၀ုိင္းႏွင့္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ်ကင္းကြာ၍မရေပ။
ထို႔ေၾကာင့္လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းအေပၚ ရုိးသားစြာျဖင့္မလိမ္မလည္ေၿပာဆုိရန္ အခြင့္အေရးရွိသည္။ လူတုိင္းရိုးသားၾကမည္ဆိုပါလ်င္ ၎အခြင့္အေရးကုိၿဖည့္ဆည္းေပးရာေရာက္သည္။ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းသည္တစ္ဖြဲ႔တည္း ရပ္တည္ရန္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ၊ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းပင္ျဖစ္ေစ တစ္ဦး
ႏွင့္တစ္ဦး တစ္ဖြဲ႔ႏွင့္တစ္ဖြဲ႔ အမွီၿပဳေနၾကရသည့္ ေခတ္ၿဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ရုိးသားမႈႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈသည္ လူမႈေရးရာတြင္မရွိမၿဖစ္ အလုိအပ္ဆုံးအရာၿဖစ္သည္။
ပဥၥမလူ႔အခြင့္အေရးမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးကုိေရွာင္ရွားရန္ၿဖစ္သည္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးကုိမသုံးၿခင္းသည္ လူတုိင္း၏ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိုသာမက, ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာက်န္းမာေရးကုိပါ အလြန္အေထာက္အကူၿပဳသည္။
မူးယစ္ေဆးတိုင္းသည္ ကုိယ့္က်င့္တရားေခၚလူ႔အခြင့္အေရးကုိ အေလးမထား ပ်က္ၿပားေစပါသည္။ လူသည္စိတ္က်န္းမာမႈ ကုိယ္က်န္းမာမႈကုိ လုိက္ေလ်ာညီေထြေအာင္က်င့္ၾကံေနထုိင္သင့္သည္။ လူမွဳ၀န္းက်င္ကုိေၿဖာင့္ေၿဖာင့္ဆန္႔က်င္ေနေသာ သို႔မဟုတ္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္သည့္ အမူအက်င့္မ်ား
ကုိ လံုး၀ေရွာင္ရွားသင့္သည္။
အေကာင္းအဆုိးကုိ ခြဲၿခားတတ္သည့္အသိတရားသည္ မူးယစ္ေစတတ္ေသာ အရက္ေသစာတြင္ အရည္
ေပ်ာ္သြားေစတတ္သည္။
ထုိသုိ႔ပ်က္ဆီးလာလ်င္ သက္ဆုိင္ရာ၀တၱရားမ်ား တစ္စ,ထက္တစ္စ,ဆုတ္ယုတ္ပ်က္ဆီးလာၿခင္းႏွင့္ ကုိယ္
က်င့္တရားပ်က္ဆီးၿခင္းသုိ႔ ဦးတည္ေနေတာ့သည္။
ထုိေၾကာင့္ ဒီငါးပါးသီလ,ေခၚ လူ႔အခြင့္အေရးငါးပါးကုိ မေစာင့္ထိန္းနုိင္လ်င္ ေက်းရြာမ်ားမွၿမ့ိဳ ၿမ့ိဳမွတဆင့္
ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံမ်ားမွတဆင့္ တစ္ကမၻာလုံးတိုင္ ပ်က္ဆီးယုိယြင္းၾကမည္သာၿဖစ္သည္….။
လွဳိင္းေဒါန၊