Source Photo from http://www.bbcburmese.com/images
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဦးေဆာင္မႈအား
ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး
အေျခခံမ်ားမွ
ေ၀ဘန္သံုးသပ္ျခင္း
အပိုင္း (၁)
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဒီဇဘၤာလ (၂၅) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
စာေရးသူသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နွင့္ ပုဂၢိဳလ္အရ,မဆက္ဆံခဲ့ဘူးေသာ္လည္း ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ သူမ,၏ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံခဲ့မႈမ်ားအား ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳသူျဖစ္သည္။
ကမာၻသိေခါင္းေဆာင္တဦးပၚလာျပီဟူ၍ သူမ,အတြက္ဂုဏ္ယူသူမ်ားအနက္တြင္လည္း တဦးအျဖစ္ပါ၀င္
သည္။
မိမိအေနျဖင့္ မီဒီယာမ်ားတြင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျပာဆို၊ ေရးသားခဲ့ဘူးေသာ္
လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ တၾကိမ္မွ် မေ၀ဘန္ခဲ့ဘူးပါ။
ဘီဘီစီသို႕ ယခု ဒီဇဘၤာ၂၄ ရက္ေန႔ နံက္တြင္ေပးခဲ့ေသာအင္တာဗ်ဴးတြင္မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က, သမၼတ ျဖစ္ခ်င္သည္ဟူေသာ ေျပာဆိုခ်က္နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ အနည္းငယ္စ,တင္ေထာက္ျပခဲ့သည္။
(အင္တာဗ်ဴးသည္လည္းေကာင္း၊ ဤေဆာင္းပါးသည္လည္းေကာင္း မိမိတဦးတည္း၏အျမင္သာျဖစ္သည္။ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ် ကိုယ္စားမျပဳပါ။)
ယခုမူ သူမကိုယ္တိုင္သာမက,လူထုပါ စဥ္းစားနိုင္ေအာင္ တစံုတရာထုတ္ေဖၚေ၀ဘန္သင့္ေသာ အခ်ိန္
ေရာက္ျပီဟု ယူဆ,သျဖင့္ ဤေဆာင္းပါးတြဲတစံုကို ေရးသားလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အမွားအမွန္ တိုင္းတာရန္ မလြယ္ကူလွသည့္ နိုင္ငံေရး အျမင္၊ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားအေပၚ အ
ေျခခံ၍ ေ၀ဘန္မည္မဟုတ္ပါ။
အခိုင္အမာေျပာနိုင္သည့္ “ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး” [i] ရွဳေဒါင့္မွ အျပဳသေဘာျဖင့္သာ တင္ျပပါမည္။
“တိုင္းျပည္”[ii] အတြက္ ဟူေသာ စကားလံုးကို မသံုးခ်င္ပါ။ ယင္းကိုသံုး၍ စစ္အစိုးရ,အဆက္ဆက္က, လူထုအေပၚ အမ်ိဳးမ်ိဳးဖိနွိပ္ခဲ့၊ ဖိနွိပ္ဆဲ ျဖစ္၍ပင္။
တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုအက်ိဳးအတြက္ ရိုးသားစြာေ၀ဘန္ျခင္းျဖစ္ပါမည္။
မိမိ၏ ဤေ၀ဘန္ေရးေဆာင္းပါးထြက္သြားျပီးေနာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘာလုပ္လုပ္ေထာက္ခံ
မည့္ လူထုမ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕ထံမွတိုက္ခိုက္မႈမ်ားေပၚလာလိမ့္မည္ ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားျပီးျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ေပၚလာလွ်င္လည္း မိမိအေနနွင့္ မည္သို႔မွ် ျပန္လည္တုန္႔ျပန္မည္မဟုတ္ပါ။
သူ႔အျမင္ ကိုယ့္အျမင္တင္ျပျခင္းဟုသာ သေဘာထားပါမည္။
အရာကိစၥမ်ားကို တခ်ိန္တြင္ သမိုင္းက,အဆံုးအျဖတ္ေပးပါမည္။
ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဤပံုစံအတိုင္း ဆက္လက္ ဦးေဆာင္ေလွ်ာက္လွမ္းပါက, ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးရ,ရန္ေ၀း၍ တရားမွ်တ,မႈပင္ ေဖၚေဆာင္နိုင္မည္မဟုတ္ ဟူသည္ပင္။
“ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင့္ “တရားမွ်တ,မႈ” [iii] တို႔ကို ဘယ္လိုႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာမလဲ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အဓိက,ထားသည္။
တရားမွ်တ,မႈ၏အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံရ,သူအား အဓိက,ထားသည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တကယ္တန္းလိုက္နာက်င့္သံုးလွ်င္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ ေပးကိုေပးရ,ပါမည္။
ေရွာင္လႊဲ၍မရပါ။
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးမူကိုက်င့္သံုးျခင္းမွာ ထိုသူအား အာဃာတ,ထားလို၍မဟုတ္။ အျပစ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကိုယ္တိုင္ ေနာင္တ,ရသြားေစျခင္သည့္အျပင္ အျခားသူမ်ားက, လည္းသင္ခန္းစာယူ၍ ေနာင္ကို အလားတူျပစ္မႈမ်ား ထပ္မံမက်ဴးလြန္ေစရန္ ဟန္႔တားလို၍ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပး၍ မရ,ေလာက္ေအာင္ ဟန္႔တားထားသည့္ ဥပေဒအေျခခံမ်ား၊ တည္ဆဲ မတရားဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္၊ ဖ်က္သိမ္း ရပါမည္။ အေျခအေနအေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အျပစ္ေပးနိုင္ျခင္းမရွိပါက “တရားမွ်တ,မႈ” ကို ရွာေဖြရပါသည္။
ဤတြင္အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ပံုမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားကို ေဖၚထုတ္ရသည္။
ေနာင္ အလားတူျပစ္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားလာလွ်င္ ထိေရာက္စြာအေရးယူနိုင္ေစရန္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္
ေရးယႏၱယား အေဆာက္အအံုမ်ားကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္း ရသည္။
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရ,သူမ်ား၏ ဘ၀နစ္နာမႈမ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ကုစား၊ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေအာင္
လုပ္ေပးရပါသည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရွဳေဒါင့္
၀မ္းနည္းဘြယ္ေကာင္းသည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈကိုသာမက, နိုင္ငံတကာ၏အသိအမွတ္ျပဳမႈကိုပါ အၾကီး
အက်ယ္ရ,ေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးစကားလံုးကို ထပ္ခါတလဲလဲသံုးေနေသာ္
လည္း ယင္းကိုရည္ညြန္း၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် ေဇာင္းမေပးခဲ့။
တည္ဆဲမတရားဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မေတာင္းဆိုခဲ့။
လူထု၏အခြင့္အေရးကို အကာအကြယ္မေပးဘဲ အစိုးရ,အာဏာပိုင္မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တိုးျမွင့္၊ စစ္အာ
ဏာရွင္မ်ားနွင့္ စီးပြားဘက္ခရိုနီၾကီးမ်ား ဆက္လက္ၾကီးပြား တိုးတက္ေစမည့္ ဥပေဒမ်ားအား လႊတ္ေတာ္
မွ ေဟာတခု၊ ေဟာတခု ျပဌာန္းေနသည္ကို ထိုင္၍ အတည္ျပဳေပးလွ်က္ရွိေနသည္။
ဤပံုအတိုင္းဆက္သြားပါက,“ ဥပေဒစိုးမိုးေရး”ဟူသည္မွာ အသံသာရွိျပီး အဆံမရွိသည့္ အေျမွာက္ထက္ ပိုနိုင္ဘြယ္မျမင္။
စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၾကံ႔ခိုင္ၾကီးထြားလာေသာ္လည္း လူထုအင္အားခ်ည့္နဲ႔သည္ထက္ ခ်ည့္နဲ႔လာရံုက,လြဲ၍ ဘာမွ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္။
“တရားမွ်တမႈ” ရွဳေဒါင့္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တရားစီရင္ေရးယႏၱယားမွစ,၍ တိုင္းျပည္လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားျဖစ္သည့္ တပ္မ
ေတာ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွန္းေရး၊ လံုျခံဳမႈ ထိမ္းသိမ္းေရး တပ္ရင္း စသည့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား အ
ေဆာက္အအံုေဟာင္းမ်ားအား ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းရန္ တိတိက်က်လႈံ႔ေဆာ္သည္ကို တၾကိမ္တခါမွ်မၾကားမိ။ ဖိနွိပ္ေရးယႏၱယားေဟာင္းမ်ားသည္ အံုနွင့္၊ က်င္းနွင့္၊ ထုနွင့္၊ ထည္နွင့္ ဆက္လက္တည္ရွိဆဲျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားကိုသံုး၍ အတင္းအၾကပ္ျပဳနိုင္ခြင့္အာဏာ[iv]သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အတြက္ ျဖစ္ရပါမည္။
စစ္အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ မျဖစ္ေစရပါ။ ယခုမူ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနဆဲပင္။
သာဓက,အားျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအားမီးေလာင္တိုက္သြင္းရာ၌ ေျမျပင္တြင္ ဦးေဆာင္အေကာင္အထည္
ေဖၚခဲ့ေသာ စစ္ကိုင္းတိုင္းရဲမႈးၾကီး ဦးစန္းယုသည္ ဒုတိယဗိုလ္မႈးၾကီးေဟာင္းတဦးျဖစ္သည္ဟုၾကားရသည္။
ဤသတင္းမွန္လွ်င္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏သမာသမတ္ျဖစ္မႈ[v] မွာမ်ားစြာသံသယ,ျဖစ္ဘြယ္ရွိပါသည္။
စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကီးစိုးထားေသာ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးနွင့္ ကာကြယ္ေရးေကာင္စီ(ကာလံု)က, ဦးစန္းယု
အား တိုက္ရိုက္ အမိန္႔ေပးၿဖိဳခြဲခိုင္းခဲ့သည္ဟု မွတ္ယူႏုိင္သည္။
သို႔ျဖစ္ပါက,တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားအနက္ အေရးၾကီးေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႔အား လြတ္လပ္၊ ဘက္မ
လိုက္၊ ထက္ျမက္သည့္ အေဆာက္အအံုတခုျဖစ္လာေအာင္ တည္ေဆာက္နိုင္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံု
ရွာေဖြရာ၌ လက္ပံေတာင္းေတာင္မႈခင္းမွ မည္သည့္သခၤန္းစာယူမည္နည္း။
စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအား တျပည္လံုးရွိရဲတပ္ဖြဲ႔၏ အခ်က္အျခာက်ေသာေနရာမ်ားအားလံုးမွ ဖယ္
ရွားလိုက္ရန္ပင္။
ယင္းမွာ “တရားမွ်တမႈ” ကိုရွာေဖြရာ၌ အေျခခံအားျဖင့္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ “တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယား
မ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး” [vi] လုပ္ငန္း၏ အေရးၾကီးေသာေျခလွမ္းတရပ္လည္း ျဖစ္ပါမည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအရ, ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကိုလည္းအျပစ္မေပးနိုင္၊“တရားမွ်တမႈ”အေျခခံတြင္“တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္
ေရးယႏၱယားမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး” ကိုမွ် မလုပ္နိုင္ပါက, ေနာင္ကို အလားတူျပစ္မႈမ်ိဳး ထပ္မံမျဖစ္ပြား
ေအာင္ မည္သို႔ကာကြယ္မည္နည္း။
သို႔ျဖစ္လွ်င္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ယခု မီးေလာင္ဗံုးနွင့္အပစ္ခံရျပီး၊ ေနာင္ကို ဒံုးက်ည္နွင့္ပါ အပစ္ခံရဖို႔ရွိ
သည္။
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္၌ တနိုင္ငံလံုးတြင္ သန္းတခ်ိဳ႕မွ်ရွိမည့္လူထုၾကီးသည္ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာမဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားအမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေျမာက္မ်ားလွစြာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴး
လြန္ခံခဲ့ၾကရသည္။
ေပၚတာဆြဲ၊ မုဒိန္းက်င့္၊ လူမဆန္စြာ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္း၊ လူသတ္၊ စားေရရိကၡာမ်ား ဖ်က္ဆီး၊ ေက်းရြာေပါင္း သံုးေထာင္ ေက်ာ္ မီးရွိဳ႕ခံခဲ့ရသည္ ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ႀကီးက, စနစ္တက် သတင္း
အခ်က္အလက္စုေဆာင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းထားခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။[vii]
ယင္းအစီရင္ခံစာမွာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္အထိသာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ၂၀၀၉ မွ ၂၀၁၂ ခုနွစ္အတြင္း ထပ္မံ
က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား မပါေသးပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူထု
မ်ား ခံစားခဲ့ရသည့္ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ “ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ရွဳေဒါင့္မွမခ်ဥ္းကပ္နိုင္သည့္တိုင္ “တရားမွ်
တ,မႈ” ရွဳေဒါင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ယင္းမွာလည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္မလာေသးပါ။
စစ္အစိုးရ,အဆက္ဆက္က က်ဴးလြန္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားေပၚထြက္လာ
ေအာင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘ၀,ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားအား တိုင္းျပည္က နည္းလမ္းတ
က်အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ ကုစား၊ ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ားေပး၊ အျခားနည္းမ်ားျဖင့္ပါ ၎တို႔၏နစ္
နာမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးသက္သာေအာင္လုပ္ေဆာင္ရန္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယ
ခုအခ်ိန္အထိ တိတိက်က် ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ မျပဳခဲ့ပါ။
ဘယ္ေတာ့ဦးေဆာင္မည္ကိုလဲ မေမွ်ာ္လင့္နိုင္။ ေလသံမွ်ပင္ မဟ,ေသး၍ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ၁၉၈၈ခုနွစ္တြင္ စစ္တပ္က ထပ္မံအာဏာသိမ္းျပီး
ေနာက္ပိုင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုအေပၚ ျပစ္မႈၾကီးေပါင္းမ်ားစြာကို ဆက္တိုက္ က်ဴးလြန္ေနခဲ့
ခ်ိန္မွာပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္၍ နိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းအေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း “အမ်ိဳး
သား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” [viii] ဟူသည္ကို လႊင့္တင္လာခဲ့ၾကသည္။
သုိ႔ရာတြင္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာျဖစ္ေၾကာင္း စာနွင့္ေရးသားကာ တိတိက်က် အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့သည္ကို မေတြ႔ရ။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္ဆက္စပ္၍ ရွင္းလင္းထားသည္ကို မျမင္ရ။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူသည္ကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။ တရားမွ်တ,မႈရွာေဖြေရးအေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။
စစ္အစိုးရ,အာဏာပိုင္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခဲ့မႈမ်ားအပါအ၀င္ အ
တိတ္က,ျဖစ္ပ်က္ၿပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ားအားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်လိုက္ျပီး ဘာတခုမွ်အေရးယူေဆာင္ရြက္
မႈမျပဳေတာ့ဘူးလား။ သို႔မဟုတ္ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမည္လား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဦးတည္၍ သင္ပုန္းေခ်သြားမည္ဆိုလွ်င္လည္း လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႔
က်င္က်ဴးလြန္သည့္ ျပစ္မႈ၊[ix] လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ၊[x] စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား[xi] ဟူသည့္ နိုင္ငံတကာရာဇ
၀တ္မႈၾကီးမ်ားကိုပါ အေရးမယူေတာ့ဘူးလား။
အဆိုပါ ျပစ္မႈၾကီးသံုးမ်ိဳးမွာ နိုင္ငံတကာဥပေဒအရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား လြတ္ျငိမ္းခြင့္ေပး၍ ရ,ေသာ ျပစ္
မႈမ်ိဳးမဟုတ္သျဖင့္ ယင္းတို႔အား အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးရွဳေဒါင့္မွ မည္သို႔ကိုင္တြယ္မည္နည္း။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ နိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ားမပါဘဲ ျပည္တြင္းျပစ္မႈမ်ားကိုသာ ရည္ညႊန္းမွာလား။
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားကို အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အေရးမယူနိုင္ဟုယူဆ,လွ်င္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္
ျမတ္ေရးကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစေရးအတြက္ တခုခုစီစဥ္ေဆာင္ရြက္မည္လား။ စစ္အစိုးရ,ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရ,သူ လူထုမ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အ
ေနျဖင့္ ၎တို႔၏စာရင္းကို မွတ္တမ္းေကာက္ ယူမွာလား။
သို႔မဟုတ္ ဘာတခုမွလုပ္ေဆာင္ျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္းေမ့ထား၊ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ေတာ့မည္
လား။
လံုး၀,ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့လွ်င္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္မွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္ တစုနွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစုအတြင္းတြင္သာ ျပန္လည္သင့္ျမတ္
ေရးသေဘာ ေဆာင္ေနမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တနိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ လူထုအသြင္လကၡဏာေဆာင္
ေအာင္ (အထူးသျဖင့္ အခံခဲ့ရ,ဆံုးျဖစ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ား ေၾကနပ္ေအာင္) မည္သည့္ နည္းနာ
မ်ားျဖင့္ ေဖၚေဆာင္မည္နည္း။
ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံရ,၍ ဘ၀,နစ္နာပ်က္စီးဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကရသူမ်ားကို မည္သည့္မွတ္တမ္းမွ် မေကာက္ယူ
ေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္းထားခဲ့၍ မရ,နိုင္ဘူးလား။
တိုင္းျပည္အေနျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ စနစ္တက်အသိအမွတ္ျပဳျခင္းအားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏က်န္
ရစ္သူမိသားစုမ်ား စိတ္ေျဖသိမ္hနိုင္ျပီး အမ်ိဳးသားjပန္လည္သင့္jမတ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္နိုင္
မည္လား။
မွတ္တမ္းေကာက္ကူမည္ဆိုလွ်င္လည္း မည္သည့္ေခတ္မွ စ,တင္၍ ေကာက္မည္နည္း။
၁၉၆၂ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခတ္မွ စ,တင္မည္လား။
၁၉၈၈ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးၾကီး ေစာေမာင္ေခတ္ မွ စ,တင္မည္လား။
မွတ္တမ္းရ,ရွိျပီးလွ်င္ ဘ၀,နစ္နာဆံုးရွံဳးခဲ့သူမ်ားအား မည္မွ်ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ျပန္လည္ ကုစား
ေပးနိုင္မည္နည္း။
မည္သို႔ ျပန္လည္ကုစားမည္နည္း။
ကုစားျခင္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အက်ိဳးရွိမည္လား။
ဘာမွ် မကုစားဘဲသည္အတိုင္းထားလွ်င္လဲ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ မထိခိုက္ဟု ယူဆ,
နိုင္မလား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ဘာတခုမွ် ေရေရရာရာမသိေသာ ေမးခြန္းေပါင္း
ေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ရွိေနသည္။
အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ၿပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ားဟူရာတြင္လည္း ကာလ,အပိုင္းအျခား အကန္႔အသတ္နွင့္ စပ္
လွ်ဥ္း၍ မည္သူမွ်တိတိက်က်မသိ။
မည္သည့္နွစ္၊ လ၊ ေန႔ရက္ ကို ေနာက္ဆံုးထားျပီး က်ဴးလြန္ျပီးခဲ့သမွ် ျပစ္မႈၾကီးမ်ားအေပၚ အေရးယူေဆာင္
ရြက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ နွစ္၊ လ၊ ရက္မွ ေက်ာ္လြန္လွ်င္
မူ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးရွဳေဒါင့္မွမစဥ္းစားေတာ့ဘဲ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမွေန၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္
သူမွန္သမွ်ကို ထိေရာက္စြာအေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္သတ္မွတ္ထားျခင္းလည္း မေတြ႔႔ရ။
သို႔ျဖစ္၍ စစ္အစိုးရ,အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္လည္းေကာင္း၊ အနာဂါတ္တြင္ လည္း
ေကာင္း လူထုအေပၚမည္သို႔ပင္ျပစ္မႈၾကီးမ်ား ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေနေသာ္လည္း ၎တို႔အားအေရးယူ အ
ျပစ္ေပးေရးကို ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအျမင္အရ အစဥ္တစိုက္ခြင့္လႊတ္သြားရ မည့္သေဘာ ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိေသာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္း မြန္ေသာ္လည္း တိတိက်က်ေဖၚညႊန္းက်င့္သံုးျခင္းမရွိခဲ့သျဖင့္ စ,ကထဲက, ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံနွင္႔ဆန္႔
က်င္လာခဲ့သည္။
သို႔ျဖင့္ မည္သည့္အရာမွန္းတိတိက်က် မသိရသည့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ကာလ, အကန္႔အ
သတ္မရွိ ဆက္၍ဆက္၍ က်င့္သံုးေလေလ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လွိဳက္၍ လိွဳက္၍ဖ်က္ဆီးလာေလ ျဖစ္ေန
သည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကင္းမဲ့ေသာနိုင္ငံတြင္ မည္သို႔လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရ,မည္နည္း။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးလည္းမရွိ၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိလွ်င္ လူထု၏စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကို မည္သို႔ ေမွ်ာ္မွန္း
နိုင္အံ့နည္း။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ် လူထုဘ၀,နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
ျပစ္မႈၾကီးေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
၏ ျပည္သူမ်ား မဟုတ္ဘူးလား။
သူမအေနျဖင့္ ခရီးရွည္ ခရီးတိုမ်ားစြာထြက္ခဲ့သည့္အနက္ မဲဆြယ္ခရီး၊ စည္းရံုးေရးခရီး၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရ
စီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တည္ေဆာက္ေရးခရီးမ်ားသာ မ်ားျပားေနျပီး ျပစ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူ
ထုမ်ားကို သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုသည့္ခရီးမ်ိဳးဘာေၾကာင့္ မထြက္သလဲ။
စစ္အာဏာရွင္မ်ား ျငိဳျငင္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည့္ လွပ,ေသာ စကားလံုးေအာက္တြင္ လူထုဘ၀,နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို လံုး၀,ပင္ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
အာဏာရွင္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီသို႔ကူးေျပာင္းရာတြင္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ်အားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်၊ ဘာတခုမွ် အ
ေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမျပဳျခင္းသည္ “ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင္႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ၾကီး ဆန္႔က်င္ရံုသာမက, လူထုအ
တြက္ “ တရား မွ် တမႈ” ပင္ မေျမွာ္မွန္းနိုင္ေတာ့ ဟူသည္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မသိတာလား။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာလား။ သူမကဲ႕သို႕ ပညာတတ္ေခါင္းေဆာင္သည္ မသိတာေတာ့မျဖစ္နုိင္။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာဟုလည္း မေျပာရက္ပါ။ ယခု ဤသို႕ေျပာရမည့္ အေျခသို႕ေရာက္ေနပါသည္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စစ္အာဏာရွင္သစ္၊ ေဟာင္းမ်ားနွင့္ ထိပ္တိုက္ မေတြ႕လို၍သာ ျဖစ္မည္ဟု သံုးသပ္ပါသည္။ ယခုသူမေလွွ်ာက္လွမ္းေနေသာ လမ္းေၾကာင္းမွာ စစ္အစိုးရ နွင့္ အဖိနွိပ္ခံ လူထုနွစ္ဘက္၏ ၾကားမွာေန၍ ေစ႕စပ္ျဖန္ေျဖေရး[xii] ျဖစ္ေနသည္။
နွစ္ဖက္လံုးမွေန၍ သူမအေပၚအမုန္းမပြားေစဘဲ ေမတၱာ ခံယူသြားနိုင္ေစမည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္။ သူမအတြက္ေတာ့ ေကာင္းျခင္ေကာင္းပါမည္။ လူထုအတြက္ လံုး၀,မေကာင္းပါ။ စာေရးသူေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လူထုေရွ႕၌မားမားမတ္မတ္ရပ္ျပီး ၎တို႕ ဆံုး
ရွံဳးေနေသာ အခြင့္အေရးအမ်ားအတြက္ ခိုင္က်ည္စြာရပ္တည္ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္သြားလိမ့္မည္ဟူ၍ ျဖစ္
သည္။ ယခု ယင္းသို႕ျဖစ္မလာပါ။
“ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္သည့္ အေျခအေနၾကီးတခုလံုးေၾကာင့္ ေပၚေပါက္သည့္လူထုဘ၀,ခံစားမႈမ်ားကို
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေထာက္ျပ၊ ျပတ္ျပတ္သားသား လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္
သည္ကို မေတြ႕ရပါ။
“ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္ျခင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တဦးထဲမွာ တာ၀န္ရွိသလား။ အျခားလူထုေတြမွာေရာ တာ၀န္မရွိဘူးလား။
ဤေမးခြန္းကို ေမးဘြယ္ရွိသည္။
လူထုမ်ား၏ တာ၀န္ကိုသိေစျခင္၍ အားလံုးေလ့လာခြင့္ရေအာင္ ဤေဆာင္း ပါးကိုေရးျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အဓိက,ရည္ညႊန္းရျခင္းမွာ သူမတဦးတည္းက လူထုေခါင္းေဆာင္ေနရာတြင္ရ,
ယူထား၍ျဖစ္သည္။
ေခါင္းေဆာင္က ဥပေဒစိုးမိုးေရးမ်က္နွာစာတြင္ ထိေရာက္စြာ ေခါင္းမေဆာင္သည့္အခါ လူထုအေနျဖင့္ ထိုးေဖါက္ေက်ာ္တက္ျပီး လုပ္၍ မရနိုင္သည့္ အေျခ အေနကို ေတြ႕ျမင္ေနရ၍ျဖစ္သည္။ စာေရးသူ၏ ေဆာင္းပါးတခုတြင္တြင္ ပံုနိုင္းရာ၌ အစိုးရမွာ က်ားၾကီး၊ လူထုက ယံုကေလးျဖစ္ေနသျဖင့္ အစိုးရ ၏ အာဏာကို ထိမ္းညွိနိုင္သည့္ ညီမွ်ေျခလူထုတြင္ ရွိလာေစရန္ လူထုအား ယံုကေလးမ်ားဘ၀မွ ဆင္ၾကီးျဖစ္လာေအာင္ အသြင္းေျပာင္းဘို႕ လို ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ လူထုယံုကေလးမ်ားအနက္ ေခါင္းေဆာင္တင္လိုက္သည့္ တေကာင္မွာမူ ဆင္ၾကီးဘ၀,သို႔
ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။
ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္။
ယင္း ဆင္ၾကီးသည္ ေရွ႕မွာ မားမားရပ္ျပီး နွာေမာင္းၾကီးကို ေျမွာက္၊ ေဖြးေဖြးျဖဴၾကံ႕ခိုင္ေသာ မိမိ၏ အစြယ္
ၾကီးကိုပင့္လွ်က္ က်ားၾကီးကို ရဲရဲတင္းတင္းရင္ဆိုင္ကာ ယံုုကေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိမ့္မည္
ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္။
သို႕ရာတြင္ ယင္းသို႕ျပဳရမည့္အစား ကံမေကာင္းစြာပင္ ဆင္ၾကီးသည္ က်ားၾကီး၏ေၾကာကို နွာေမာင္းၾကီး
နွင့္ ပြတ္သပ္ကာ အကြ်မ္းတ၀င္ျပဳလွ်က္ရွိသည္။
က်ားၾကီးမည္သို႔ေတာ္ေၾကာင္း ခ်ီးမြမ္းခန္းေတြ တခုျပီးတခုဖြင့္ေနသည္။ ေနာက္တြင္ ကပ္ရက္ပါရွိေနေသာ ယုန္ကေလးမ်ားကိုမူ မိမိ၏ အျမီး ကေလးမွ်သာ လႈပ္ခါျပျပီး ေခ်ာ့ျမဴထားသည္။ နွစ္သိမ့္ ထားသည္။
ဆင္ၾကီးက လမ္းပိတ္ထားသျဖင့္ ယုန္ကေလးမ်ားကလည္း ေရွ႕ကိုဆက္မတက္နိုင္။ လူထုမွာ ယုန္ကေလး မ်ားဘ၀,မွာပင္ ရွိေနေသးသျဖင့္လည္း က်ားဆြဲမည့္အႏၱရယ္ကို ေၾကာက္ေနရဆဲ ရွိေသးသည္။ ဤသည္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လက္ရွိအေျခအေနဟု စာေရးသူ ရွဳျမင္သည္။
အပိုင္း (၂) ကို ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဒီဇဘၤာလ (၂၅) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
ရည္ညႊန္းခ်က္မ်ား
[i] The Rule of Law
[ii] State
[iii] Justice
[iv] Enforcement power
[v] Neutrality of police
[vi] Institutional reform
[vii] Amnesty International Report: Crimes Against Humanity in Eastern Myanmar; June, 2008.
[viii] National Reconciliation
[ix] Crime against humanity
[x] Genocide
[xi] War crime
[xii] Mediation